Fęrsluflokkur: Vķsindi og fręši

Įlver og flugfloti Ķslands - samanburšur į losun CO2

Samgöngurįšuneytiš birti skżrslu ķ įgśst 2008 um losunarheimildir į koltvķsżringi ķ flugi. Žar kemur fram ķ töflu 4 aš mešallosun įranna 2004 – 2006 var 2.948.169 tonn. Eftir žvķ sem nęst veršur komist į žetta viš um allan flugflota Ķslands hvar ķ heiminum sem starfsemin fer fram. Ķ sömu töflu var sett fram spį fyrir ķslenska flugflotann fram til įrsins 2017. Nišurstöšurnar eru sżndar sem rauš lķna į mešfylgjandi grafi. Ennfremur eru įętlašar losunarheimildir fengnar śr sömu heimild sżndar.

Til samanburšar er losun allra ķslensku įlveranna sżnd į sama grafi (blį lķna). Ķ žessum samanburši er žvķ spįš aš framleišsluaukning vegna fyrsta įfanga Noršurįls Helguvķkur (90.000 tonn į įri) og vęntanleg framleišsluaukning hjį Alcan į Ķslandi (40.000 tonn į įri) verši oršin aš veruleika į įrinu 2012 og įlframleišsla ķ Helguvķk verši komin ķ 180.000 tonn į įri įriš 2015.

FLUG VS įLVER

Myndin sżnir losun CO2 frį ķslensku flugi (flugvélar skrįšar ķ eigu ķslenskra flugfélaga) ķ samanburši viš losun frį ķslenskri įlframleišslu.  

 Heimild

Losunarheimildir į koltvķsżringi (CO2) ķ flugi - Skżrsla stżrihóps um losunarheimildir į koltvķsżringi (CO2) ķ flugi. Reykjavķk : Samgöngurįšuneytiš, 2008.


Hvers vegna er rétt aš framleiša įl į Ķslandi ?

Hvers vegna eiga Ķslendingar aš taka žįtt ķ betri framtķš komandi kynslóša meš uppbyggingu ķ ķslenskum įlišnaši ķ dag?

Samkvęmt skżrslunni Energy savings by light weight - II. Final report frį IFEU Institute fur Energie- und Umweltsforschung ķ Heidelberg frį 2004 skiptist orkunotkun heimsins gróflega ķ žrjį flokka; Išnaš, Samgöngur og Heimili og annaš eins og sżnt er į mynd 1.

ORKUNOTKUN

Mynd 1 Myndin sżnir įętlaša skiptingu orkunotkunar heimsins įriš 2000. Sį hluti sem merktur er Heimili / Annaš inniheldur t.d. orkužörfina vegna hitunar og lżsingar heimila, verslana, skóla, heilsugęslu sem og allrar annarrar orkužarfar mannkynsins sem ekki flokkast undir samgöngur eša išnaš.

Samgönguhluti kökunnar er sį hluti hennar sem vex hrašast samkvęmt upplżsingum frį International Energy Agency og sį hluti orkunotkunarinnar sem helst stendur ķ vegi fyrir markmišum um minni losun CO2 į heimsvķsu.  Žess vegna hafa alžjóšlegar stofnanir lagt herslu į aš samgönguišnašurinn vinni aš léttari farartękjum į öllum svišum og į žaš jafnt viš um bķla, skip, lestar og flugvélar. Helsta vopn žeirra sem vinna ķ žessum mįlum er aukin notkun léttari byggingarefna eins og til dęmis įls. Umtalsveršum įrangri hefur veriš nįš ķ žróun żmissa įlblanda en ef borin er saman ešlisžyngd įls og stįls (ST36) er munurinn nęstum žvķ žrefaldur.  Samkvęmt nišurstöšu IFEU sem nefnd var hér aš framan er įętlašur sparnašur į losun CO2 į lķftķma żmissa farartękja sżndur į mynd 2.

IFEU FIG 3 - ISLENSKA

Mynd 2 Myndin sżnir įhrifin af léttari samgöngutękjum og samanburš į įvinningi fyrir minnkaša losun CO2 fyrir hver 100 kg sem tekst aš létta tękin.

Įhrifin  af žvķ aš létta mešal flugvél um 100 kg eru 1.500.000 – 2.000.000  kg minni losun CO2 ķ andrśmsloftiš į lķftķma flugvélarinnar.  100 kg sparnašur ķ žyngd gęti hugsanleg orsakast af 200 - 300 kg notkun af įli og žį vęri CO2 losun vegna žeirrar framleišslu į Ķslandi 340 – 550 kg.  Sparnašurinn er augljós. Sambęrilegar tölur fyrir mešal fólksbķl vęru 2.000 – 2.300 kg minni losun CO2 fyrir 340 – 550 kg losun frį ķslenskum įlverum.

Įvinningurinn af notkun įls ętti aš vera augljós śt frį žessum einfalda samanburši. Nęsta spurning er hvers vegna ęttum viš aš framleiša įl hér į landi en ekki aš eftirlįta öšrum žessa starfsemi. Žar er žvķ til aš svara aš įlframleišsla sem byggir į endurnżtanlegum og umhverfisvęnum orkugjöfum eins og sś ķslenska er mun umhverfisvęnni en įlframleišsla sem nżtir raforku sem framleidd er meš gasi eša kolum eins og sjį mį į mynd 3.

įL + ORKUGJAFAR CO2

Mynd 3 Innbyršis mismunur į losun CO2 vegna įlframleišslu og orkuöflunar.

Fyrir hvert kg sem framleitt er af įli meš hreinu rafmagni (framleitt meš vatnsaflsvirkjun) er sambęrileg losun įlvers og orkuvers rśmlega fjórum sinnum meiri fyrir gasorkuver eins og notast er viš ķ įlframleišslu viš Persaflóa og allt aš tķu sinnum meiri fyrir kolaorkuver eins og byggt er į vķša um lönd mešal annars ķ Kķna og Bandarķkjunum. Eins og sżnt hefur veriš fram į ķ žessari grein getum viš Ķslendingar stušlaš aš bjartari framtķš fyrir börnin okkar en ella ef viš tökum žįtt ķ umhverfisvęnni įlframleišslu meš okkar hreinu orkugjöfum.

Heimildir

1. Transportation projections in OECD regions. Detailed report. Paris : International Energy Agency, 2002.

2. Energy savings by light weight - II. Final report. Heidelberg : EFEU Institute für Energie- und Umweltsforschung Heidelberg GmbH, 2004.


Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband